- NITIOBRIGES
- NITIOBRIGESpopuli Aquitaniae, teste Ptol. non Celticae, ut scribit Ortelius. Petrocoriis et Cadurcis finitimi: quorum urbs mons Albanus, Montauban vulgo dicta. Sed Poldo et Marliano est mons Pessulus, seu Pessulanus, Montpellier, urbs Episcopalis Galliae Narbonensis in Occitania regione ex verbis Caesaris l. 7. Bell. Gall. c. 7. inter Ruthenos Gabalos esse videntur. Baudrando fuêre inter Petrocorios ad Boream, Cadrucos ad Ortum, Auscios ad Meridiem, Vasatesque ad Occasum, ubi nunc l'Agenois, provinc. Agennensis; Eorumque caput Aginnum, ad Garumnam fluvium. Coeterum, iis quinque hominum milia, ad Alesiam obsidione Romanâ liberandam, imperata fuisse, scribit Caesar. l. 7. c. 31. ubi Teutomatum Olloviconis filium, Regem Nitiobrigum, cuius Pater ab Senatu Romano amicus erat appellatus, cum magno equitum suorum numero et quos ex Aquitania conduxerat, ad Vercingetorigem pervenisse, refert et inter Celtas illos ponit. Tarnis amnis a Tolosanis illos discernit Plin. l. 4. c. 19. quod in Aginnensem omnino pagum cadit, quem Tarnis fluv. a Tolosano agro discriminat: unde Nitiobriges non alios, quam Aginnenses et Aginnensis pagi incolas esse certum est: quorum caput Claudius Ptolemaeus ctiam Ἀγιννὸν seu Aginnum vocat; inter provinciae Aquitanicae secundae seu Burdigalensis 6. civitates secundum a Burdigala Metropoli locum tenens, praepositumque, quod mireris, civitatibus Santonum atque Pictavorum, multo nobiliorum ac validiorum populorum, in veterib. Notitiis provinciarum atque civitatum Galliae. Quem errorem recontiores Notitia correxerunt, et sub Metropolitano Burdigalensi Pictavensem Episcopum primô locô, Santonensem secundô posuerunt, Aginnensi post Ecolismensem etiam atque Petrocoricensem in ultimum locum reiectô. Meminit Phoebadii, Agenni Galliarum Episcopi, Hieronym. de Script. Eccl. Dicitur Aginnum, vulgo Agen: caputque est pagi cognominis, quem inter pagum Cadurcinum et Petrocoricum locat Fredegarius, ac Aimoinus l. 3. c. 15. hodie L'Agenosi vel le pays d' Agenois: Cuius pars trans Garumnam posita, erat in finibus provinciae Novempopulanae vel Vasconiae, circa Condomium. Unde, in vetustissimis Annalibus, legimus, regnante Pipinô, pluisse frumentô, in pago Aginnensi ultra Garumnam, i. e. in Vasconiae pago Condomiensi: Et Senescalcia Aginnensis dos Episcopatus continet, cis Garumnam Aginnensem, trans flumen in Vasconis Condomiensem. Hadr. Vales. Notit. Gall.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.